Lan con bao gồm lan gieo hạt và lan cấy mô được nuôỉ dường trong các chai cấy, sau khi cây lan con đã phát triển tốt, cao 3-6cm, có bộ rễ cân đối với lá có thể lẩy ra trồng ở môi trường bên ngoài.
I. Kỹ thuật tràng
- 1.Lấy lan ra khỏi chai
Cẩn thận dùng móc lấy từng cây, nên lựa để lấy phần gốc ra trước, phần ngọn ra sau, tránh tổn thương lá và rễ của lan. Đối vớí các bình có cây lan đã quá lớn, không lẩy ra được khỏi miệng chai thì có thể cho chai vào túi vải, đập nhẹ làm vỡ chai đê lây cây lan.
- 2. Rửa sạch môi trường bám theo cây lan
Sau khi lấy lan ra khỏi bình, đưa ìan vào chậu nước, dùng tay quấy nhẹ để thạch từ từ rã ra, sau đỏ chuyển cây lan sang chậu nước khác, rửa 2-3 nước đến khi sạch thạch thì đưa cây ra khỏi nước ngay, không nên ngâm cây lan non trong nước lâu vì lá rễ bị thương có thể nhiễm nhiều nước, gây thối, cần rửa sạch thạch vì đây là môi trường rất thuận lợi cho nấm và vi khuẩn phát triển.
- 3. Phân loại cây lan
Sau khi rửa sạch cần phần loại lan theo kích thước để khi trồng dễ chăm sóc. cần xếp cây vào khay theo chiều đứng của cây để cây thoáng, không được để dồn đống làm lan dễ bị thối. Để lan trong khay ở nơi thoáng mát có thể giữ vài ngày đến 1 tuần.
Nếu cây lan lớn, có thể trồng ngay vào chậu riêng, không cần qua giai đoạn chậu chung.
- 4. Trồng trong chậu riêng
Chậu riêng có đường kính 5-10cm, có lỗ ở đáy và có thể có lỗ ở bên thành. Chất trồng là xơ dừa, sợi, dớn, than nhỏ. Tất cả phải sạch, được phơi nắng để khử trùng. Nếu trồng ít có thể đun sôi hoặc hấp cách thủy để khử trùng.
Có thể dùng các cách sau để trồng lan tuỳ theo mùa vụ và độ ẩm của vườn: – Cách 1 : Dùng 1 ít xơ dừa sợi đã thấm nước cho mềm, cuốn quanh gốc lan ở phần rễ, không che kín gôc lan, cho cây vào chậu, chèn than nhỏ xung quanh gốc cho chặt. Không được chôn kín phần cổ rễ dưới than. Đổ than còn cách mặt chậu khoảng 2-3cm là vừa.
– Cách 3: Kẹp rễ cây lan vào các miếng xơ dừa sau đó dùng dây bó các miếng xơ dừa lại tạo thành khối hình trụ, đặt các khóm lan trên các khung có lót lưới ở đáy cho thoáng.
– Cách 4: Cũng có thể chỉ dùng riêng than nhỏ cho vào chậu và trồng lan như cách 1, nhưng cây lan thường dễ đổ, tốc độ phát triển của cây lan chậm.
Cần chú ý: – Đối với cây lan cỏ rễ thoáng: Vanda, Rhynchostylis… cần dùng chậu có nhiều lỗ bên thành, giá thể cũng phải thoáng, khối than to
-Khi kẹp cây lan trong xơ dừa phải có độ chặt vừa phải, không chặt quá làm rễ dể bị dập, không lỏng quá cây dễ đổ, khi tưới, gió dễ bị lung lay, đầu rễ bị chấn thương, khó phát triền tốt được.
– Không được trồng lan quá sâu dễ bị úng thối, cổ rễ luôn phải nổi trên mắt giá thể.
– Sau khi trồng phải ghi thẻ theo dõi tên, ngày trồng đề tiện theo dõi, quản lý.
- 5. Trồng trong chậu chung
- 6.Sang chậu lớn
Sau khi trồng trong chậu riêng 1-3 tháng, cây tương đổi lớn thì ta chuyển chúng sang trồng ở chậu lớn. Dùng chậu lớn, pha thuốc sát trùng, ngâm cả khay trong nước để rễ bung ra khỏi chậu con, hoặc có thể tưới thật đẫm để rễ nhất lan ra khỏi chậu nhỏ. Đưa lan vào chậu lớn, thêm giá thể (than) cục to ở dưới, nhỏ ở trên. Không nên trồng bằng cách lồng cả chậu con trong chậu lớn vì không thể thay giá thể mới cho lan được.
PGS.TS. Đào Thanh Vân (Chủ biên) và ThS. Đặng Thị Tố Nga ( Tham gia )