Một số loại giá thể trồng lan phổ biến ở nước ta như than, vỏ thông, dớn cọng, rêu rừng, gỗ, gỗ lũa, cây sống……
Mỗi loại giá thể có những đặc điểm ưu và nhược điểm riêng phù hợp với từng loại lan khác nhau. Như một số loài ở dòng đơn thân có rễ gió thì giá thể cần phải thật thoáng. Và dòng đa thân thì giá thể có thể bí chặt hơn. Vậy chọn giá thể cho từng loài là một điều cực kì quan trọng trong quá trình trồng và chăm sóc lan.
Lan phi điệp được trồng bằng gỗ nhãn và sơ dừa |
Tác dụng của giá thể trồng lan: Giá thể trồng lan có tác dụng giúp lan bám vào cố định cây lan, cung cấp độ ẩm và dưỡng chất cho cây lan.
Giá thể 1: Ghép cây trực tiếp lên cây to bóng mát ở sân nhà.
Cách này cũng rất tốt vì lan là loài sống phụ không phải là loài sống kí sinh nên không ảnh hưởng tới cây chủ. Vỏ cây chủ cung cấp độ ẩm cho cây lan rất tốt đặc biệt với các loài như lộc vừng hoặc vú sữa ở những cây già có lớp vỏ sần sùi tạo độ ẩm rất tốt.
Ngoài những ưu điểm trên cách trồng này cũng có những nhược điểm như khó di chuyển để chiêm ngưỡng khi hoa nở hoặc khi có gió bão……..
Giá thể 2: Gỗ lũa hoặc gỗ khô.
Nếu là gỗ lũa thì tuyệt vời vì thời gian gỗ mục là rất lâu và gỗ lũa còn có giá trị về thẩm mỹ rất cao. Chơi lan sẽ chơi cả giá thể và cây lan, hoa…. chọn những loại không có tinh dầu, đắng như bạch đàn, xoan và tránh chọn những loài nhanh mục như sồi vỏ mít ( nếu là lõi mít khô thì thoải mái) Các loại hay được dùng phổ biến như nhãn, vú sữa…. gỗ vải qua quá trình trồng tôi thấy rất hay bị mọt chỉ chơi được gần hai năm.
Phi điệp Hòa Bình ghép gỗ lũa |
Giá thể 3: Dùng dớn để trồng lan.
Cây mô mới ra chai được trồng bằng thân dương xỷ |
Giá thể 4: Rêu rừng đã xử lý nấm.
Rêu rừng: Đây là loại giá thể cần thận trọng khi lựa chọn để trồng lan. Vì rêu giữ ẩm rất tốt vì vậy cần phải quản lý nước thật tốt thì mới nên trồng bằng loại giá thể này cho cây .
Với kinh nghiệm riêng của tôi thì tôi thường kết hợp rêu rừng khi trồng phi điệp vào gỗ lũa ta bó một chút rêu rừng vào gần gốc lan để giữ ẩm cho cây.
Lan trầm cây mô được trồng bằng rêu |
Giá thể 5: Than củi đã ngâm no nước.
Than: giá thể này có tuổi thọ khoảng 3 năm. Khi kết hợp than với một lớp rêu hoặc sơ dừa ở trên là một cách trồng hay mình đang áp dụng theo cách trồng này. Ưu điểm của than là thoát nước tốt hạn chế được các bệnh về nấm, vi khuẩn xâm nhập từ rễ làm thối lan. Nhược điểm than sẽ đọng muối nên khi trồng được 1 năm cần sối sạch nước để loại bỏ muối.
Trồng phi điệp bằng giá thể than củi |
Giá thể 6: Vỏ thông.
Vỏ thông: vỏ thông hay được dùng là loại vỏ thông New Zealand được nhập khẩu. Ưu điểm của loại vỏ thông này là không có các cạnh sắc không làm tổn thương đến rễ lan. Giá thể này thoát nước tốt hạn chế các bệnh về rễ cho phi điệp. Tuổi thọ lâu 3-4 năm.
Giá thể vỏ thông |
Nhược điểm khi trồng phi điệp bằng giá thể này người trồng cần tưới nước đều cho cây vì giá thể giữ ẩm không tốt.